Treed nu eens echt op tegen racisme en discriminatie op voetbalvelden!
Door: Selim Helmi en Jos Heijhuurs, 7 september 2021, 12:15
De KNVB heeft een paar jaar geleden wel een aanvalsplan tegen racisme en discriminatie opgesteld, maar zolang clubs en de KNVB niet optreden tegen uitwassen op veld of tribune, blijft het gif doorsijpelen naar de jeugdspelers, waarschuwen Selim Helmi en Jos Heijhuurs.
De nationale voetbal-competities zijn weer begonnen. Na een jaar zonder toeschouwers moet het nu met publiek een prachtige jaargang worden. Toch kunnen we na twee speelrondes de eerste uitwassen alweer noteren. Als reactie op het vertrek van Steven Berghuis naar Ajax ontving hij bedreigingen van supporters, veelal zwaar antisemitisch van aard. En inmiddels ruim twee weken geleden werd de sportschool van de voorzitter van de Roze Kameraden, de Feyenoord-supportersvereniging van lhbti’ers, beklad met homofobe leuzen en er werd brand gesticht. Deze gebeurtenissen staan niet op zichzelf: al jaren hebben racisme, antisemitisme en homofobie in het voetbal vrij spel. Zeker, als je de clubs erom vraagt, reageren ze afkeurend op zulke voorvallen en stellen ze dat voetbal een sport is voor iedereen, maar van echt optreden is geen sprake.
Begin 2020 nog lanceerde de KNVB samen met de clubs het aanvalsplan tegen racisme en discriminatie, naar aanleiding van de racistische spreekkoren tijdens de wedstrijd tussen FC Den Bosch en Excelsior en de geëmotioneerde reactie daarop van speler Ahmad Mendes Moreira. De drie belangrijke pijlers in dat plan: ‘voorkomen, signaleren en sanctioneren’. Prachtige plannen die helaas nergens zijn zonder harde maatregelen en morele veroordeling als het erop aankomt. Als het COC en het Cidi de club in kwestie moeten oproepen om zich te distantiëren van de voorvallen en aangifte te doen en er vanuit de KNVB helemaal geen reactie komt, is zo’n actieplan weinig waard. En dat is kwalijk. Want wie denkt dat het op zichzelf staande uitwassen zijn, gepleegd door een klein groepje extremen, heeft het bij het verkeerde eind. Het sijpelt door tot aan de jeugdelftallen van het amateurvoetbal.
Een scheidsrechter die de vader van een speler ‘Zwarte Piet’ noemt
In ons project Gelijk=Gelijk?, waarin drie jonge ervaringsdeskundigen discriminatie bespreekbaar maken bij jeugdelftallen van voetbalclubs, spreken we jonge spelers die worden uitgescholden en gediscrimineerd of zich onveilig voelen. Van een scheidsrechter die de vader van een speler ‘Zwarte Piet’ noemt tot spelers die elkaar uitschelden voor ‘vieze homo’ of ‘kankerjood’. Die jonge spelers zien ook dat er nauwelijks wordt ingegrepen bij uitwassen in het voetbal en zeggen er dan ook maar niks van als het hen overkomt. Het zal er wel bij horen, denken ze.
Het is daarom aan de KNVB en de clubs om het goede voorbeeld te geven door keihard op te treden. Daarvoor moet inderdaad, zoals de KNVB bepleit, worden ingezet op voorlichting, maar er moeten ook duidelijke grenzen worden gesteld aan wat toelaatbaar is en actie worden ondernomen als die grenzen worden overschreden. Zolang wordt toegestaan dat ‘homo’ het meest gebruikte scheldwoord in de Nederlandse stadions is, kun je erop rekenen dat die homofobie door nieuwe generaties wordt overgenomen. En zolang er niet wordt opgetreden wanneer er antisemitische en racistische leuzen in het stadion te horen zijn, kan je er van uitgaan dat het niet daarbij blijft. Dan kun je voorlichting geven tot je een ons weegt, maar zolang het goede voorbeeld niet wordt gegeven, zullen ook jonge voetballers bij amateurclubs elkaar niet aanspreken op antisemitische, homofobe en racistische uitspraken.
Laat een scheidsrechter direct staken als er ‘homo’ vanaf de tribunes wordt geroepen
Maak daarom duidelijk dat er niet meer weggekeken wordt, maar dat er direct wordt opgetreden. Grijp in als er homofobe, antisemitische of racistische leuzen in het stadion klinken. Laat een scheidsrechter maar direct staken als er ‘homo’ vanaf de tribunes wordt geroepen of wanneer men en masse roept dat Joden aan het gas moeten. Treed ook op als dat buiten het stadion gebeurt. Laat een voorzitter van een club, de trainer of de aanvoerder zich maar hard uitspreken tegen gedrag dat niet te tolereren is, in de media of in het stadion voor een wedstrijd. Stel een voorbeeld. Leg lange stadionverboden op en doe aangifte. Draag altijd uit dat elke vorm van discriminatie en racisme onacceptabel is. Dan pas kan je écht zeggen dat voetbal een sport is voor iedereen.
